تقسیم ترکه یکی از مراحل حیاتی پس از فوت هر فرد است که نقش مهمی در تعیین سهم وراث و انتقال قانونی مالکیت اموال دارد. ترکه شامل تمام داراییها و اموال متوفی اعم از املاک، حسابهای بانکی، اموال منقول و حتی مطالبات و دیون او میشود. انجام صحیح تقسیم ترکه، علاوه بر رعایت قوانین امور حسبی، از بروز اختلافات خانوادگی و مشکلات قانونی جلوگیری میکند.
در دنیای امروز، بسیاری از وراث به دنبال راهی سریع، امن و قانونی برای دریافت سهم الارث خود هستند. به همین دلیل، داشتن وکیل متخصص در تقسیم ترکه میتواند مسیر قانونی را هموار کرده و اطمینان حاصل کند که تمامی مراحل از گواهی انحصار وراثت گرفته تا تقسیم نهایی اموال، به صورت دقیق و قانونی طی میشود.
اگر به دنبال راهنمای جامع و کاربردی درباره مراحل تقسیم ترکه، مدارک مورد نیاز و حقوق وراث هستید، این مقاله برای شما نوشته شده است تا به صورت مرحله به مرحله، تمامی نکات مهم و قانونی را بررسی کنیم.
تقسیم ترکه چیست و چرا اهمیت دارد؟
پس از فوت هر فرد، اموال و داراییهای او به اصطلاح حقوقی ترکه نامیده میشود. ترکه شامل اموال منقول، غیرمنقول، حسابهای بانکی، مطالبات و حتی بدهیهای متوفی است.
تقسیم ترکه فرآیندی است که طی آن، سهم هر یک از وراث مشخص شده و مالکیت اموال به صورت انحصاری به وراث منتقل میشود. این فرآیند به نوعی پایان مالکیت مشترک وراث بر اموال متوفی است و از نظر حقوقی مشابه افراز محسوب میشود، اما با هدف تقسیم ارث.
چه کسانی حق درخواست تقسیم ترکه را دارند؟
در تقسیم ترکه، هر یک از وراث میتوانند شخصاً یا از طریق وکیل اقدام کنند. همچنین، در صورت وجود وراث محجور یا غایب، ولی، قیم یا امین آنها حق درخواست تقسیم ترکه را دارند. علاوه بر این، شخصی که سهمالارث برخی از وراث به او منتقل شده است نیز میتواند اقدام نماید.
در این فرآیند، همه وراث باید درخواست دهند و درخواست انفرادی صرفاً توسط برخی از وراث قابل بررسی نیست.
مراحل قانونی تقسیم ترکه
تقسیم ترکه یک فرآیند حقوقی است که چند مرحله کلیدی دارد. ابتدا باید گواهی فوت دریافت شود و سپس گواهی انحصار وراثت صادر گردد تا مشخص شود چه کسانی وراث قانونی هستند و سهم هر یک چقدر است.
پس از این مرحله، تحریر ترکه انجام میشود. در این مرحله تمامی اموال، بدهیها و مطالبات متوفی به دقت شناسایی و مستند میگردد. پس از تحریر، وراث میتوانند درخواست مهر و موم ترکه کنند تا از تصرفهای غیرقانونی جلوگیری شود.
در مرحله بعد، دیون و وصایا پرداخت میشود تا ترکه خالص مشخص گردد. در نهایت، دارایی باقیمانده میان وراث تقسیم میشود، چه از طریق توافق وراث و مراجعه به دفتر اسناد رسمی، و چه در صورت اختلاف از طریق دادگاه.
تقسیم ترکه با توافق و بدون توافق
اگر همه وراث به توافق برسند، تقسیم ترکه سادهتر است و میتوان آن را در دفتر اسناد رسمی ثبت کرد. اما در صورت وجود وراث غایب یا محجور، یا اختلاف میان وراث، رسیدگی به دادگاه واگذار میشود و دادگاه با استفاده از کارشناس رسمی و بررسی حقوق محجورین، دستور تقسیم یا فروش اموال را صادر میکند.
در صورتی که ترکه قابل افراز نباشد، دادگاه دستور فروش اموال مشاع را صادر کرده و پول حاصل را طبق سهم قانونی میان وراث تقسیم میکند.
مدارک لازم برای تقسیم ترکه
برای اقدام قانونی، وراث باید مدارک زیر را آماده کنند:
- گواهی انحصار وراثت
- تحریر ماترک یا صورت اموال در صورت عدم تحریر
- دادخواست تقسیم ترکه شامل مشخصات متوفی و وراث و سهم هر یک
داشتن وکیل متخصص ارث میتواند روند دریافت مدارک و ثبت درخواست را بسیار سریعتر و بدون نیاز به حضور مداوم وراث انجام دهد.
قانون جدید تقسیم ترکه
طبق قانون جدید، سهم هر یک از فرزندان متوفی به این ترتیب است:
- اگر فرزندان فقط پسر باشند یا فقط دختر، سهم به طور مساوی بین آنها تقسیم میشود.
- اگر فرزندان هم پسر و هم دختر باشند، سهم پسران دو برابر دختران است.
این قانون تضمین میکند که تقسیم ترکه مطابق قواعد شرعی و قانونی انجام شود و از بروز اختلاف میان وراث جلوگیری شود.
نکات مهم در تقسیم ترکه
تقسیم ترکه قبل از پرداخت دیون هم قانونی است، اما طلبکاران میتوانند به سهم هر وراث مراجعه کنند تا طلب خود را دریافت نمایند. اگر یکی از وراث توانایی پرداخت بدهی نداشته باشد، طلبکار میتواند به سهم دیگر وراث رجوع کند.
پس از صدور حکم تقسیم، هر وراث مالک مستقل سهم خود میشود و میتواند هرگونه تصرف قانونی در سهم خود داشته باشد. در صورت تصرف غیرقانونی دیگر وراث، امکان اخذ اجراییه قضایی وجود دارد.
مدت زمان تقسیم ترکه
مدت زمان قانونی برای تقسیم ترکه به شرایط پرونده بستگی دارد. عواملی مانند کامل بودن مدارک، وجود اختلاف میان وراث و وکیل بودن یا نبودن، روی زمانبندی تأثیر میگذارند. معمولاً حداقل زمان برای تکمیل مراحل قانونی حدود سه ماه است، اما پروندههای پیچیده ممکن است طولانیتر شوند.
اگر درگیر یک پرونده کیفری هستید و نیاز به راهنمایی تخصصی دارید، مشاوره با وکیل کیفری میتواند مسیر رسیدگی را برایتان روشنتر و کمخطرتر کند. تجربه و دانش یک وکیل متخصص، از بسیاری چالشهای احتمالی جلوگیری میکند.
چرا داشتن وکیل متخصص اهمیت دارد؟
وراث با داشتن وکیل ارث و تقسیم ترکه میتوانند:
- بدون حضور در دادگاه و دفاتر رسمی، مراحل قانونی را انجام دهند.
- از حقوق خود مطمئن باشند و از بروز اختلاف و سوء استفاده جلوگیری کنند.
- فرآیند تقسیم ترکه را سریعتر و بدون دردسر انجام دهند.
مؤسسه حقوقی وکیل خوب با تجربه عملی در پروندههای پیچیده تقسیم ترکه، از ابتدای تنظیم دادخواست تا صدور حکم نهایی همراه شماست.
برای حلوفصل مسائل مربوط به قراردادها، دعاوی ملکی یا اختلافات مالی، بهترین انتخاب مراجعه به وکیل حقوقی است. یک وکیل باتجربه میتواند با تحلیل دقیق شرایط، بهترین راهکار قانونی را به شما ارائه دهد.
جمعبندی
تقسیم ترکه فرآیندی است برای مشخص کردن سهم هر یک از وراث و پایان دادن به مالکیت مشترک وراث بر اموال متوفی. این کار با رعایت قوانین امور حسبی، پرداخت دیون و وصایا و صدور گواهی انحصار وراثت انجام میشود.
داشتن وکیل متخصص، مسیر قانونی را هموار کرده و حقوق شما را به بهترین شکل تضمین میکند. برای دریافت مشاوره و پیگیری پروندههای تقسیم ترکه، میتوانید با کارشناسان حقوقی وکیل خوب تماس بگیرید و مراحل قانونی را بدون دردسر طی کنید.
