فسخ نکاح چیست ؟ بررسی کامل در قانون مدنی سال 1404
بر اساس ماده ۱۱۰۱ قانون مدنی، اگر عقد ازدواج پیش از برقراری رابطه زناشویی به دلایلی فسخ شود، زن اصولا حقی نسبت به دریافت مهریه نخواهد داشت. با این حال، اگر علت فسخ، «عنن» مرد (ناتوانی جنسی) باشد، در آن صورت زن مستحق دریافت نیمی از مهریه خواهد بود. با وجود این تصریح قانونی، همچنان روند حقوقی مربوط به فسخ نکاح و مطالبه مهریه نیازمند بررسی دقیق، مستندات معتبر و دانش تخصصی است. در این زمینه، بهره‌گیری از وکیل مجرب در حوزه فسخ نکاح می‌تواند مسیر را برای احقاق حق هموار کند.
فسخ نکاح چیست؟
فسخ نکاح یکی از شیوه‌های قانونی خاتمه‌دادن به ازدواج محسوب می‌شود. این حالت زمانی پیش می‌آید که یکی از زوجین به‌علت وجود ایرادات جدی و ضررهای ناشی از استمرار زندگی مشترک، تصمیم به پایان رابطه گرفته و قانون نیز این اختیار را در قالب فسخ برای او در نظر گرفته است.
قوانین و ضوابط مربوط به فسخ نکاح:
فسخ و طلاق هر دو موجب انحلال عقد می‌شوند و از لحاظ لزوم رعایت عده برای زن، تفاوتی میان این دو وجود ندارد.
⚖حق فسخ نکاح فوری است. به این معنا که طرف واجد حق باید بلافاصله پس از آگاهی از علت فسخ، اقدام کند، در غیر این صورت، این اختیار از بین می‌رود.
⚖امکان اسقاط حق فسخ وجود دارد. یعنی طرفین می‌توانند به‌طور ارادی از این حق خود صرف‌نظر کنند.
⚖فسخ نکاح به رضایت طرف مقابل نیاز ندارد و هریک از زوجین که به‌موجب قانون دارای حق فسخ باشند، می‌توانند یک‌طرفه ازدواج را فسخ نمایند.
⚖حق فسخ پس از فوت از بین می‌رود و به وراث منتقل نمی‌شود؛ با مرگ یکی از زوجین، دیگر مجالی برای فسخ باقی نخواهد ماند.
⚖فسخ‌کننده باید عاقل، بالغ و رشید باشد تا بتواند این حق قانونی را اعمال نماید.
⚖در صورت بروز جنون در مرد پس از ازدواج، زن می‌تواند نکاح را فسخ کند. اما چنانچه زن پس از ازدواج دچار جنون شود، مرد از چنین حقی برخوردار نخواهد بود.
همچنین بخوانید !! وکیل طلاق
نقص‌های جسمی و بیماری‌هایی که برای زن حق فسخ نکاح را ایجاد می‌کنند:
بر پایه ماده ۱۱۲۲ قانون مدنی، چنانچه مرد دارای یکی از مشکلات زیر باشد، زن می‌تواند برای پیشگیری از مشکلات احتمالی در آینده، تقاضای فسخ ازدواج کند:
◼عنن بودن؛ یعنی ناتوانی مرد در نعوظ، به شرطی که این مشکل تا یک سال پس از مراجعه زن به دادگاه برطرف نشود. حتی اگر این مشکل پس از عقد پیش بیاید نیز زن همچنان از این حق برخوردار خواهد بود.
◼خصاء؛ به معنای اخته بودن مرد، که مانع از تولید مثل می‌شود.
◼قطع کامل آلت تناسلی مرد؛ نیز یکی دیگر از دلایلی است که به زن اجازه می‌دهد عقد نکاح را فسخ کند.
عیوبی که در زن موجب ایجاد حق فسخ نکاح برای مرد می‌شود:
براساس ماده ۱۱۲۳ قانون مدنی، برخی بیماری‌ها یا ناتوانی‌های خاص در زن، در صورتی که با درمان یا عمل جراحی قابل حل نباشند، به مرد اجازه فسخ نکاح را می‌دهند:
◼قرن؛ وجود زائده یا استخوانی در ناحیه تناسلی که مانع برقراری رابطه جنسی می‌شود.
◼جذام؛ نوعی بیماری مزمن پوستی، معروف به خوره.
◼برص؛ بیماری‌ای که موجب ایجاد لکه‌های سفید و سیاه روی پوست می‌شود.
◼افضاء؛ به‌هم پیوستن مجرای ادرار و قاعدگی.
◼زمین‌گیر شدن یا نابینا شدن زن از هر دو چشم؛ از دیگر مواردی است که می‌تواند به مرد حق فسخ دهد.
مقایسه‌ای بین طلاق و فسخ نکاح و تأثیر آن‌ها بر مهریه زن:
برای جاری شدن طلاق، رعایت تشریفات خاصی مانند خواندن صیغه طلاق الزامی است، در حالی که در فسخ نکاح، تنها تصمیم و اراده کسی که دارای حق فسخ است، کفایت می‌کند.
طلاق تنها در صورت وجود شرایط مشخصی در یکی از طرفین امکان‌پذیر است، اما زن در فسخ نکاح نیاز به اثبات این شرایط ندارد.
برای اجرای طلاق، زوجین باید از دادگاه اجازه یا حکم بگیرند، در صورتی که در فسخ، دادگاه تنها صحت علت فسخ را بررسی می‌کند و نیازی به دریافت اذن ندارد.
طلاق معمولا در ازدواج دائم معنا پیدا می‌کند و در نکاح موقت کاربردی ندارد، اما فسخ هم در ازدواج دائم و هم موقت امکان‌پذیر است.
حق طلاق در اختیار مرد است، اما فسخ نکاح ممکن است به زن نیز تعلق بگیرد.
در صورتی که طلاق پیش از رابطه جنسی انجام شود، زن مستحق دریافت نصف مهریه خواهد بود؛ در حالی که فسخ نکاح اصولا موجب دریافت مهریه نمی‌شود، مگر آن‌که علت فسخ، عنن مرد باشد.
در طلاق، اگر سه بار صیغه طلاق جاری شود، ازدواج مجدد زن و شوهر منوط به ورود مردی دیگر (محلل) خواهد بود، اما فسخ نکاح حتی در صورت تکرار، موجب حرمت ازدواج مجدد نمی‌شود.
بهترین و‌مجرب‌ترین وکیل تهران و شهرستان‌ها: 09363145061
آیا تدلیس یا فریب در عقد می‌تواند از دلایل فسخ نکاح برای زوجین باشد؟
گاهی اوقات ازدواج‌ها بر اساس ویژگی‌ها یا صفاتی که طرفین از یکدیگر نشان می‌دهند، انجام می‌شود. به طور مثال، مردی که خود را فردی ثروتمند، با تحصیلات عالی و صاحب شغل ویژه معرفی می‌کند، اما بعد از عقد، زن متوجه می‌شود که هیچ‌یک از این ویژگی‌ها در او وجود ندارد، در این صورت زن می‌تواند با استناد به فریبکاری و دروغگویی مرد، عقد را فسخ کند. همینطور ممکن است مرد در خواستگاری از زن، او را به عنوان یک دوشیزه معرفی کند، اما پس از عقد متوجه شود که او حقیقتا دوشیزه نبوده است. در این شرایط، مرد نیز حق فسخ عقد به علت فریبکاری زن را خواهد داشت.
همچنین بخوانید !! شماره تماس وکیل نفقه
در صورت فسخ نکاح بعد از نزدیکی، نحوه پرداخت مهریه چگونه خواهد بود؟
طبق قوانین موجود، رابطه جنسی بین زن و مرد بر میزان مهریه تأثیرگذار است. اگر بعد از نزدیکی، عقد فسخ شود، زن حق دریافت تمام مهریه خود را خواهد داشت. همچنین، اگر فسخ نکاح به علت تخلف از شرایط یا ویژگی‌هایی باشد که در زمان عقد مطرح شده است، و پس از ازدواج و نزدیکی مشخص شود که هیچ‌یک از این شرایط وجود نداشته است، زن می‌تواند تمام مهریه خود را مطالبه نماید.
آیا با درمان عیوب طرفین، حق فسخ نکاح و پرداخت مهریه از بین می‌رود؟
در مورد این مسئله، نظرات مختلفی وجود دارد. برخی افراد معتقدند که با پیشرفت‌های پزشکی و درمان برخی بیماری‌ها، نیاز به فسخ نکاح دیگر وجود ندارد. اما از سوی دیگر، برخی علما اعتقاد دارند که حتی در صورت درمان عیوب، حق فسخ باید برای هر دو طرف حفظ شود. با این حال، در نگاه کلی، اغلب کارشناسان بر این عقیده‌اند که با درمان عیوب و از بین رفتن آن‌ها، حق فسخ و مهریه ساقط خواهد شد، چرا که هدف از فسخ نکاح پیشگیری از زیان‌های بعدی است و با درمان این مشکلات، این زیان‌ها برطرف می‌شوند. همچنین، بیماری‌های جهانی مانند HIV یا هپاتیت که هنوز درمان قطعی برای آن‌ها پیدا نشده، نباید موجب تزلزل در بنیان خانواده و ازدواج شود.
نقش وکیل در دعاوی فسخ نکاح و مهریه:
پروسه اثبات حق فسخ نکاح می‌تواند دشوار و پیچیده باشد. قانون‌گذار تنها زمانی فسخ و پرداخت مهریه را ضروری می‌داند که عیوب طرفین به اثبات برسد. چنانچه فردی نتواند این عیوب یا فریبکاری‌های پیش از عقد را اثبات کند، ممکن است متحمل ضررهای مالی و معنوی زیادی شود که بعدها قابل جبران نباشد. برای جلوگیری از چنین مشکلاتی، بهتر است که امور فسخ نکاح و مهریه را به یک وکیل متخصص و مجرب سپرده شود تا فرد از نگرانی‌های بعدی در این زمینه راحت باشد و روند دعاوی را به درستی طی کند.
چگونه بهترین وکیل فسخ نکاح و مهریه را انتخاب کنیم؟
برای انتخاب بهترین وکیل فسخ نکاح و مهریه، باید به تخصص و تجربه وکیل در این زمینه توجه کرد. از جمله فاکتورهایی که برای انتخاب وکیل مهم هستند، عبارتند از:
✔رزومه و شهرت وکیل
✔هزینه مشاوره اولیه
✔پیشنهادات و مشاوره‌های کتبی از وکیل
✔امتیازدهی و نظرات سایر مراجعین
✔قیمت‌های پیشنهادی و شرایط مالی از چند وکیل مختلف
